Erbo-dóu-mau-de-dènt
Hyoscyamus niger
Solanaceae
Àutri noum : Jusquiam-negre, Erbo-de-bregand, Erbo-de-mort, Endourmidouire, Erbo-de-dènt.
Nom en français : Jusquiame noire.
Descripcioun :L'erbo-dóu-mau-de-dènt es uno planto devengudo pu raro qu'à passa tèms emé l'esvalimen dis escabot de fedo. D'efèt trachis proche di jasso ounte soubro proun de femié. Autramen es eisado de recounèisse emé si poulìdi flour di dos coulour.
Usanço :"L'ai agu ramassado, i'avié pas de dentisto coume i'a aro, e se sounavian coume acò... Alor metian la grano sus de braso, se brulavo, fumavo e metian uno bolo vuejo dessus, à l'envers, pèr que lou fum rentrèsse bèn, lou tournavon e i vieujavon d'aigo boulènto dedins, e fasian uno fumigacioun. Ero rare que lou mau de dènt passèsse pas", L. Saunier in O. Madon, op.cit. p. 109.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyoscyamus
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Jauno Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Jasso
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyoscyamus niger L., 1753
Boursèu-courtet-tiro-braso
Brachythecium rutabulum
Brachytheciaceae
Nom en français : Buissonnette commune.
Descripcioun :Aquelo mousso pluroucarpo coumuno fai de tepo estendudo pulèu plato emé de rebat jauno qu'esbrihoun. Li tijo que podon faire pu de 10 cm soun iregulieramen ramado. Se recounèis à sa fueio un pòu rufo e plegado qu'a uno costo pu longo que la mita de sa loungour e emé uno baso en couor alor que lou bout èi pounchu e denta. Li celulo dis alo soun en reitangle.
Usanço :Se pòu engana emé d'àutri mousso pluroucarpo di fueio larjo. Brachythecium rivulare a d'auriho en triangle amé de celulo pu diferençado.
Port : Pluroucarpo
Taio : 10 à 15 cm
Fueio : 2,5 à 3 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Brachythecium
Famiho : Brachytheciaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 1,5 à 2,5 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido :
Autouno - Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 10 à 2000 m
Aparado : Noun
Óutobre à febrié
Liò : Sòu
- Roco
- Paret
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Brachythecium rutabulum (Hedw.) Schimp., 1853